
Nin se sabe quen era nin de onde viña. Chamábanlle “Xesús” e por veces “Jesue” e os rapaces para cabrealo berrábanlle “Xesús. ¡Arría o galo!”.
O caso e que cando o cabreaban baixaba os pantalóns e botaba a correr, para onde fose, berrando coma un poseso ¡A culpa de que eu ande así tena Franco!.
E esa é a única referencia ao seu pasado. ¿Que era?, ¿un represaliado da maldita, absurda e inxusta guerra?, ¿quedara tolo por iso?...... Moitas preguntas, ningunha resposta. Pero.. a culpa botáballa a Franco.
Nada tiña que ver co veciño de Tabagón ao que a xente chamáballe "O Ghalo" e que sempre andaba fóra, seica na Inglaterra. Cando volvía dicían: "Chegou o Ghalo". Cando se encontraba con alguén saudaba cun "Hello", á xente soáballe a "jelou", pero como nesa bisbarra, e en case toda Galicia costeira, hai o que lle chaman "gheada", ou sexa cambiar o "g" polo "j" e viceversa, acabáronlle chamando ao tal veciño "O Ghalo".
O noso Xesús ¡arría o galo! era pequenote, mouro do sol, de pelo crecho e preto, de faciana arruñada e fea, con xesto de tolo mal encarado. Descalzo sempre, tiña os pés con calos resecos que por veces abríanselle cortes nos talóns e o po do camiño secáballe o sangue que deles saía. Vestido de farrapos vellos e pouco limpos, sempre levaba con el un, dous, tres e ata catro cans ou cadelas, palleiros, grandes ou pequenos, que o seguían onde quixera que el fose e inda que algunha das cadelas estivese acabada de parir. Andaba errante, aparecía ou faltaba en calquera tempada do ano, e podíalo encontrar por lugares ás veces ben distantes, incluso pola zona de Santa Uxía da Ribeira na ría d’Arousa. Pero non se perdía non, coñecía ben por onde andaba.
Unha vez, estando na Estación da Ramallosa e tiña nas mans unha táboa pintada con lapis de cores, deses que levan os rapaces á escola, representando unha paisaxe onde aparecía unha casa alta e estreita co tellado pintado de vermello. Nunha das poucas veces que daba conversa, preguntaba se sabías onde era. Non tiña perda, era o transformador que había na parroquia de Abanqueiro no concello de Boiro. Ao dicirllo, botouse a rir mostrando a fileira de dentes, pequenos, rillados, e sucios e saíndolle a baba polos beizos.
Noutra ocasión, tamén estraña pois non era dado a falar coa xente, amosaba entre os dedos da man, o índice e o gordo, unha cousa que semellaba unha barriña ambarina, máis ben transparente, cristalina e leitosa. Tamén preguntaba ¿Que era aquilo?. Como ninguén adiviñaba, botábase a rir e dicía. ¡Sonche mocos!.
Jesué, como se lle coñecía na parte de Gondomar, gustaba de facer pareados con topónimos e xentilicios. A xente preguntáballe por un nome ou dicía un lugar e o Jesué tiña encarreirada a resposta.....
- Os deVigo?
- Os de Vigo non fan un amigo.
- Os de Gondomar?
- Os de Gondomar mataron un can.
Outra teima que tiña o Xesús era que lle tocasen as mulleres. Nunha outra volta que andaba buscando quen lle dese unha esmola a carón da praza de abastos da Ramallosa, unha dona que o mirou case a chorar deulle pena e díxolle:
- Xesús ven cabo da miña casa que che dou unha cunca de caldo.
E ao tempo que lle falaba deulle unha palmadiña nun ombreiro.
Mal que fixo!. Xesús. comezou a berrar coma un can adoecido:
- ¡Esta muller tocoume!
E sacando os pantalóns comezou a correr e pola parte de atrás da Praza, botouse cara ao río para atravesalo e como estaba subindo a marea, levantaba os pantalóns por cima da cabeza e non deixaba de berrar:
- ¡Esta Muller tocoume!. ¡ A culpa tena Franco!. ¡A culpa de que eu ande así tena Franco!.
O caso e que cando o cabreaban baixaba os pantalóns e botaba a correr, para onde fose, berrando coma un poseso ¡A culpa de que eu ande así tena Franco!.
E esa é a única referencia ao seu pasado. ¿Que era?, ¿un represaliado da maldita, absurda e inxusta guerra?, ¿quedara tolo por iso?...... Moitas preguntas, ningunha resposta. Pero.. a culpa botáballa a Franco.
Nada tiña que ver co veciño de Tabagón ao que a xente chamáballe "O Ghalo" e que sempre andaba fóra, seica na Inglaterra. Cando volvía dicían: "Chegou o Ghalo". Cando se encontraba con alguén saudaba cun "Hello", á xente soáballe a "jelou", pero como nesa bisbarra, e en case toda Galicia costeira, hai o que lle chaman "gheada", ou sexa cambiar o "g" polo "j" e viceversa, acabáronlle chamando ao tal veciño "O Ghalo".
O noso Xesús ¡arría o galo! era pequenote, mouro do sol, de pelo crecho e preto, de faciana arruñada e fea, con xesto de tolo mal encarado. Descalzo sempre, tiña os pés con calos resecos que por veces abríanselle cortes nos talóns e o po do camiño secáballe o sangue que deles saía. Vestido de farrapos vellos e pouco limpos, sempre levaba con el un, dous, tres e ata catro cans ou cadelas, palleiros, grandes ou pequenos, que o seguían onde quixera que el fose e inda que algunha das cadelas estivese acabada de parir. Andaba errante, aparecía ou faltaba en calquera tempada do ano, e podíalo encontrar por lugares ás veces ben distantes, incluso pola zona de Santa Uxía da Ribeira na ría d’Arousa. Pero non se perdía non, coñecía ben por onde andaba.
Unha vez, estando na Estación da Ramallosa e tiña nas mans unha táboa pintada con lapis de cores, deses que levan os rapaces á escola, representando unha paisaxe onde aparecía unha casa alta e estreita co tellado pintado de vermello. Nunha das poucas veces que daba conversa, preguntaba se sabías onde era. Non tiña perda, era o transformador que había na parroquia de Abanqueiro no concello de Boiro. Ao dicirllo, botouse a rir mostrando a fileira de dentes, pequenos, rillados, e sucios e saíndolle a baba polos beizos.
Noutra ocasión, tamén estraña pois non era dado a falar coa xente, amosaba entre os dedos da man, o índice e o gordo, unha cousa que semellaba unha barriña ambarina, máis ben transparente, cristalina e leitosa. Tamén preguntaba ¿Que era aquilo?. Como ninguén adiviñaba, botábase a rir e dicía. ¡Sonche mocos!.
Jesué, como se lle coñecía na parte de Gondomar, gustaba de facer pareados con topónimos e xentilicios. A xente preguntáballe por un nome ou dicía un lugar e o Jesué tiña encarreirada a resposta.....
- Os deVigo?
- Os de Vigo non fan un amigo.
- Os de Gondomar?
- Os de Gondomar mataron un can.
Outra teima que tiña o Xesús era que lle tocasen as mulleres. Nunha outra volta que andaba buscando quen lle dese unha esmola a carón da praza de abastos da Ramallosa, unha dona que o mirou case a chorar deulle pena e díxolle:
- Xesús ven cabo da miña casa que che dou unha cunca de caldo.
E ao tempo que lle falaba deulle unha palmadiña nun ombreiro.
Mal que fixo!. Xesús. comezou a berrar coma un can adoecido:
- ¡Esta muller tocoume!
E sacando os pantalóns comezou a correr e pola parte de atrás da Praza, botouse cara ao río para atravesalo e como estaba subindo a marea, levantaba os pantalóns por cima da cabeza e non deixaba de berrar:
- ¡Esta Muller tocoume!. ¡ A culpa tena Franco!. ¡A culpa de que eu ande así tena Franco!.
Alguien comentou que Xesús esta enterrado en Portas e que estan a fecer unha biografia da súa vida.
ResponderEliminar