PROLOGO PARA O LIBRO DE ANTONIO VALVERDE “O Cruceiro de San Campio”MEMORIA HUMANA DO VAL MIÑOR
Historias cuxo parecido non é pura coincidencia.
Os pobos non camiñarían sen memoria porque o pasado é o alimento do futuro, o seu combustible. Dicimos isto porque dabondo están contadas as fazañas dos grandes homes dos grandes pobos, como sucede no Val Miñor co Conde de Gondomar, un diplomático na Corte inglesa dos máis brillantes do seu tempo do que se conserva o seu pazo; ou a fazaña da nave A Pinta, en Baiona, xa puro recordo histórico, pero mentres eses feitos están cargados de literatura, pasan sen pena nin gloria as sinxelas biografías das xentes anónimas que un día encheron un gran espazo na súa vila, entre os seus. ¿Quen se ocupa deles? Afortunadamente hai xente que gasta o seu lecer e ás veces o seu diñeiro en devolvernos o pasado máis próximo e máis anónimo, como é o caso de Antonio Valverde Alonso co seu entrañable libro “O cruceiro de San Campio” no que se revela como un magnífico narrador das humildes historias que foi recollendo entre o pobo. Home con gran memoria, un día decidiu transmitirnos non as proezas dos políticos, nin biografías de artistas, nin tampouco a vida e milagres do cacique da vila, mergullou na vida das xentes sinxelas, populares no val, xentes que os nosos avós atopaban na rúa, ou traballando nun oficio, ou vendendo o peixe na praza, esperando o tranvía ou contando contos ou dando clases… Homes e mulleres que quedarían no esquecemento, se unha persoa con sensibilidade e amor ao seu pobo non compuxese a música que tiveron no seu día, a melodía que foron tocando pola vida, uns con gran amplificación e outros no anonimato, ata que alguén, neste caso Valverde, fíxolles a partitura.
Antonio Valverde, avogado, industrial, empresario e moitas cousas máis, entre as que sobresae a súa habilidade manual, que o fai capaz de restaurar un vello armario case feito achas ou montar unha lámpada do Rastro Madrileño, deixou atrás os quefaceres dunha vida densa en traballo e estudo para agora, cando o tempo é seu, empregalo en buscar documentación, falando con xente, escribindo historias para ofrecernos un libro de relatos sobre persoas do Val Miñor, onde calquera parecido non é pura coincidencia, e que será, sen dúbida, un tesouro para as bibliotecas e as xentes de hoxe do noso val, moitas das cales coñeceron a personaxes do libro.
Polas súas páxinas pasan deliciosas narracións do cada día dos homes veciños que viviron hai anos, case todas con certa relación co tranvía, o único transporte do val co mundo a mediados do século pasado. E neses tranvías ían a Coxa, cun marido que estivera no cárcere ; Loureiro, que fixo un cruceiro cun Cristo cuxa cara tiña algún parecido co artista Charles Boyer, ao que admiraba e imitaba “Cristo Loureiro” facéndose entradas no pelo para gustar ás mozas; o bardo de Baiona, que cantaba ao seu xeito estrofas dun romance sefardí (cuxa versión auténtica recuperou Valverde), ou a historia de Latino Salgueiro, que leva o cine Imperial, o único sobrevivente dos tres locais con pantalla que houbo no Val Miñor, un home -único, gran afeccionado ao cine, ao que os que amamos o Sétimo Arte debemos unha gran homenaxe; ou Xesús, “Arría O Galo” non confundir co veciño de Tabagón que tamén andaba pola Ramallosa e que dicía que procedía de Inglaterra e para demostralo saudaba cun estrondoso Hello! Ou os Temibles de Donas, un grupo de homes “separados das súas mulleres” que formaron unha orquestra “aínda que de poucos”, porque eran poucos, pero tiveron un grande éxito porque tocaban Foxtrot, baile moi de moda naquel momento... Personaxes tenros, escuros, populacheiros, desgraciados, agudos, felices, fanfarróns… que desfilan de igual a igual polas páxinas mentres nos contan os costumes do val, costumes das que pouco ou nada queda, como o lugar onde ferraban os cabalos; ou as historias dos correspondentes dos xornais da cidade, como Laureano, correspondente de Faro de Vigo e barbeiro de profesión, que cumpría puntualmente cada verán cos Ecos de Sociedade, que adoitaban empezar así: “Procedente de Madrid chegaron onte os señores de Peralba para pasar entre nós o verán…” porque entón as vacacións dalgúns duraban veráns.
Os personaxes, conta o autor, falaban na lingua de Rosalía, pero tiñan nomes en castelán porque entón “non se levaba o galego”. Non estaba de moda, só se usaba. Como nun gran faladoiro, desfilan polas páxinas do libro, silenciosos uns, camorristas outros, pobres os máis, populares todos, xentes do século pasado que habitaron nun dos vales máis fermosos da terra.
Un pobo sen a súa memoria sería como un guiso sen sal porque son as xentes esquecidas quen configuran unha comarca facéndoa máis simpática ou máis terrible, máis fértil ou máis desértica, máis bela ou máis fea, sen dúbida ningunha a historia fana os homes e mulleres coas súas vidas.
Un deses personaxes entrañables do Val Miñor, culto, intelixente, cariñoso, bo amigo dos seus amigos, é o propio autor do libro, Antonio Valverde Alonso, ao que hai que felicitar pola paciencia que tivo ata conseguir achegarnos nunha linguaxe moi sinxela pero elegante, a estas incribles historias contadas con humor e tenrura dun onte moi distinto pero aínda que moi próximo. Un libro para deleitarse co que Marcel Proust chamaría o tempo atopado dun tempo perdido.
Antonio Valverde, avogado, industrial, empresario e moitas cousas máis, entre as que sobresae a súa habilidade manual, que o fai capaz de restaurar un vello armario case feito achas ou montar unha lámpada do Rastro Madrileño, deixou atrás os quefaceres dunha vida densa en traballo e estudo para agora, cando o tempo é seu, empregalo en buscar documentación, falando con xente, escribindo historias para ofrecernos un libro de relatos sobre persoas do Val Miñor, onde calquera parecido non é pura coincidencia, e que será, sen dúbida, un tesouro para as bibliotecas e as xentes de hoxe do noso val, moitas das cales coñeceron a personaxes do libro.
Polas súas páxinas pasan deliciosas narracións do cada día dos homes veciños que viviron hai anos, case todas con certa relación co tranvía, o único transporte do val co mundo a mediados do século pasado. E neses tranvías ían a Coxa, cun marido que estivera no cárcere ; Loureiro, que fixo un cruceiro cun Cristo cuxa cara tiña algún parecido co artista Charles Boyer, ao que admiraba e imitaba “Cristo Loureiro” facéndose entradas no pelo para gustar ás mozas; o bardo de Baiona, que cantaba ao seu xeito estrofas dun romance sefardí (cuxa versión auténtica recuperou Valverde), ou a historia de Latino Salgueiro, que leva o cine Imperial, o único sobrevivente dos tres locais con pantalla que houbo no Val Miñor, un home -único, gran afeccionado ao cine, ao que os que amamos o Sétimo Arte debemos unha gran homenaxe; ou Xesús, “Arría O Galo” non confundir co veciño de Tabagón que tamén andaba pola Ramallosa e que dicía que procedía de Inglaterra e para demostralo saudaba cun estrondoso Hello! Ou os Temibles de Donas, un grupo de homes “separados das súas mulleres” que formaron unha orquestra “aínda que de poucos”, porque eran poucos, pero tiveron un grande éxito porque tocaban Foxtrot, baile moi de moda naquel momento... Personaxes tenros, escuros, populacheiros, desgraciados, agudos, felices, fanfarróns… que desfilan de igual a igual polas páxinas mentres nos contan os costumes do val, costumes das que pouco ou nada queda, como o lugar onde ferraban os cabalos; ou as historias dos correspondentes dos xornais da cidade, como Laureano, correspondente de Faro de Vigo e barbeiro de profesión, que cumpría puntualmente cada verán cos Ecos de Sociedade, que adoitaban empezar así: “Procedente de Madrid chegaron onte os señores de Peralba para pasar entre nós o verán…” porque entón as vacacións dalgúns duraban veráns.
Os personaxes, conta o autor, falaban na lingua de Rosalía, pero tiñan nomes en castelán porque entón “non se levaba o galego”. Non estaba de moda, só se usaba. Como nun gran faladoiro, desfilan polas páxinas do libro, silenciosos uns, camorristas outros, pobres os máis, populares todos, xentes do século pasado que habitaron nun dos vales máis fermosos da terra.
Un pobo sen a súa memoria sería como un guiso sen sal porque son as xentes esquecidas quen configuran unha comarca facéndoa máis simpática ou máis terrible, máis fértil ou máis desértica, máis bela ou máis fea, sen dúbida ningunha a historia fana os homes e mulleres coas súas vidas.
Un deses personaxes entrañables do Val Miñor, culto, intelixente, cariñoso, bo amigo dos seus amigos, é o propio autor do libro, Antonio Valverde Alonso, ao que hai que felicitar pola paciencia que tivo ata conseguir achegarnos nunha linguaxe moi sinxela pero elegante, a estas incribles historias contadas con humor e tenrura dun onte moi distinto pero aínda que moi próximo. Un libro para deleitarse co que Marcel Proust chamaría o tempo atopado dun tempo perdido.
Carmen Parada.
Xornalista
Xornalista
No hay comentarios:
Publicar un comentario